Cofnodion y Grŵp Trawsbleidiol ar Ddiabetes

Dydd Mawrth 14 Hydref 2014

Ystafell Gynadledda 21 Ð Tŷ Hywel, Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Yn bresennol:

Jenny Rathbone AC (Cadeirydd)

Jeff Cuthbert AC

John Griffiths (Aelod lleyg)

Angela Magny (Gofal Diabetes Roche)

Penny Griffiths (Grŵp Cymorth gan eraill sydd ‰ Diabetes)

Kinsey Jones (Eiriolwr Clinigol)

Julia Platts (Arweinydd Clinigol Cenedlaethol)

Jason Harding (Diabetes UK Cymru)

Dr Lindsay George (Arweinydd Clinigol, Diabetes, Ysbyty Llandochau)

Robert Koya Rawlinson (Novo Nordisk)

Lesley Jordan (Input)

Ben Everard (Sanofi)

Paul Coker (Eiriolaeth Cleifion Input)

Helen Nicholls (Cymdeithas Ddeieteg Prydain)

Greg Titley (Aelod Lleyg)

Scott Cawley (Podiatreg Cymru Gyfan)

David Chapman (yn cynrychioli Medtronic)

Ros Meek (Medtronic)

Robert Wright (Aelod lleyg)

Helen Cunningham (Swyddfa Jenny Rathbone AC)

Mirriam Dupree (Swyddfa Jenny Rathbone AC)

Dai Williams (Diabetes UK Cymru)

Ymddiheuriadau

Mohammad Asghar AC

Wendy Gane (Cymorth gan eraill sydd ‰ Diabetes)

C Hugh Thomas (Fferylliaeth Gymunedol Cymru)

David Miller-Jones (Cymdeithas Dermatoleg mewn Gofal Sylfaenol - PCDS)

Yvonne Johns

Jonathan Hudson (Astrazeneca)

Sarah Davies (Canolfan Feddygol Woodlands, Caerdydd)

Pip Ford (Cymdeithas Siartredig Ffisiotherapi)

HoffaiÕr grŵp trawsbleidiol ddiolch iÕr sefydliadau canlynol am eu cymorth:

Cyflwyniadau

Croesawodd Jenny Rathbone AC y rhai a oedd yn bresennol i ddegfed cyfarfod y grŵp yn y pedwerydd Cynulliad. Dosbarthwyd cerdyn i Wendy Gane i ddymuno gwellhad buan iddi.

1. Cofnodion y cyfarfod diwethaf

Cytunodd y grŵp ar gywirdeb cofnodion y cyfarfod blaenorol.

Materion yn codi

a) Cynllun Cyflenwi Bwrdd Iechyd Powys    
Rhoddodd Robert Wright wybod iÕr aelodau am ymateb negyddol cychwynnol y Cynghorau Iechyd Cymuned mor ddiweddar ‰ mis Medi. Fodd bynnag, yn dilyn cyfarfod a drefnwyd gan Russell George AC, rhwng Dai Williams a Robert, a dau reolwr o Fwrdd Iechyd Lleol Powys, newidiodd eu safbwynt yn sylweddol a chytunwyd i adfer y Grŵp Cynllunio a Chyflawni ar gyfer Diabetes aÕr Grŵp Cyfeirio Cleifion Diabetes. Rhoddodd Bob wybod iÕr aelodau ei fod wedi cyflwyno deiseb iÕr Pwyllgor Deisebau heddiw, yn galw ar Fwrdd Iechyd Lleol Powys i adfer y ddau grŵp. Croesawodd y Grŵp safbwynt diwygiedig y Bwrdd Iechyd.

2. Cyflawni ar gyfer Diabetes - Dr Julia Platts; Arweinydd Clinigol Cenedlaethol ar gyfer Diabetes
Croesawodd Jenny Julia Platts iÕw r™l newydd ac iÕr cyfarfod. Rhoddodd Julia amlinelliad o ddatblygiadau diweddar a nododd y blaenoriaethau ar gyfer y flwyddyn gyntaf.  Ar hyn o bryd maeÕr Grwpiau Gweithredu Cymru Gyfan (AWIG) yn llunio safonau a argymhellir gan ddefnyddioÕr Cynllun Cyflawni ar gyfer Diabetes (CDA) a bydd ynddynt gamau gweithredu ar gyfer eu hargymell i holl Brif Weithredwyr y Byrddau Iechyd.  Mae pedwar maes allweddol yn y Cynllun Cyflenwi:

 a)   Plant a Phobl Ifanc

Sefydlwyd rhwydwaith pediatrig ac mae swydd arweinydd clinigol a swydd weinyddol wedi cael eu hysbysebu. MaeÕr safonau sydd ar waith yn Lloegr yn gweithioÕn dda a ch‰nt eu rhoi ar waith yng Nghymru. Cynhelir adolygiad ym mis Tachwedd / Rhagfyr a bydd unrhyw ddiffygion yn cael eu nodi yn y cynllun gweithredu. Bydd Gofal trosiannol o wasanaethau plant i wasanaethau oedolion yn flaenoriaeth gan y Cynllun Cyflenwi yn y dyfodol.

b) Atal Diabetes
Bydd y ffocws ar adnabod pobl sydd mewn perygl mawr o ddatblygu diabetes.  Bydd system "tynnu sylw" yn helpu meddygon teulu i nodi cleifion y dylid eu profi, a chynigir awgrymiadau ynghylch newidiadau mewn ffordd o fyw iddynt er mwyn eu hatal rhag datblygu Diabetes. Bydd fferyllfeydd hefyd yn sgrinio cleifion.

c) Gofal Effeithiol
 Canfu adroddiad diwethaf yr Archwiliad Cenedlaethol Diabetes bod bron i 100% o feddygfeydd meddygon teulu yng Nghymru wedi cymryd rhan. Dim ond tri phractis a ddewisodd beidio ‰ chymryd rhan hyd yma, dau oherwydd problemau meddalwedd nad oedd yn gydnaws, syÕn cael ei gywiro. Gall y feddalwedd gael ei gwneud yn weddus i arferion unigol practisau, a chynhyrchu adroddiadau archwilio ar gynnydd ym mhob practis. Bu oedi o ran penderfyniadau yn ymwneud ‰ chychwyn y gronfa ddata rheoli cleifion SCI-DC, a fyddaiÕn caniat‡u gwell dulliau rhannu gwybodaeth a chydweithio rhwng ysbytai a meddygfeydd meddygon teulu ledled Cymru. Penderfynir ar y ffordd ymlaen ar ddechrau 2015

d) Gofal Cleifion Mewnol: Mae hyn wedi cael blaenoriaeth uwch yn dilyn nifer o adroddiadau proffil uchel yn y cyfryngau. Dechreuwyd ar waith yn ymwneud ‰ chynlluniau gweithredu ysbytai. Nodwyd angen am fwy o hyfforddiant i staff ar ymwybyddiaeth o ddiabetes. Mae gwaith dadansoddi gwraidd y broblem Marwolaethau & Afiachusrwydd  yn cael ei gynnal ledled Cymru a Lloegr, a fydd yn taflu goleuni ar ofal annigonol. Bydd canfyddiadauÕr dadansoddiad yn llywio gwaith y Byrddau Iechyd o ran cleifion mewnol  yn y dyfodol. Mae chwech allan o ddeunaw o ysbytai yng Nghymru wedi gweithredu cynllun Meddyliwch am Glwcos, ac mae cynllun iÕw gyflwyno yng Nghymru gyfan yn 2015.

e) Grymuso Cleifion
Bydd pob Bwrdd Iechyd yn cynnig cynllun DAFNE (Addasu Dosau ar gyfer BwytaÕ n Arferol).  Daw hwn yn lleÕr cynllun DAFYDD (Addasu Dos ar gyfer eich Diet Dyddiol) gan mai dim ond DAFNE sydd ‰ sylfaen dystiolaeth bendant. MaeÕr brif gost o gynnig DAFNE yn ymwneud ag amser staff yn ystod yr hyfforddiant. Y targed yw bod 50% oÕr holl gleifion sydd newydd gael diagnosis o Ddiabetes math 1 i gwblhauÕr cwrs DAFNE. Bydd cleifion Diabetes math 2 sydd newydd gael diagnosis yn cwblhauÕ r cwrs X-PERT. Y targed yw 20% yn y flwyddyn 1af, 40% yn yr ail flwyddyn a 50% yn y drydedd flwyddyn.

Rhoddodd Julia wybod iÕr aelodau y bydd Byrddau Iechyd yn adrodd ddwywaith y flwyddyn ar y cynnydd ar yr argymhellion hyn, a bydd hiÕn adrodd yn ™l iÕr Grŵp Trawsbleidiol hwn.

Cododd Lesley y mater o hawl i gael gafael ar stribedi prawf fel mater o bryder parhaus, oherwydd bod anghysondebau yn swm y stribedi a ragnodir gan feddygon teulu, gyda rhai dim ond yn cyflenwi digon ar gyfer profiÕr gwaed am bythefnos. Cytunodd Julia fod hyn yn achos pryder. Cytunodd i adrodd yn y cyfarfod nesaf ynghylch y stribedi prawf aÕr broses o gyflwynoÕr cynllun Meddyliwch am Glwcos.

3. Mae Grŵp Gweithredu o ran Diabetes Cymru Gyfan                       
 Rhoddodd Jason wybod iÕr aelodau fod pob Bwrdd Iechyd yn ymwybodol o flaenoriaethau, ac yn ymchwilio iÕw rhoi ar waith.

4. Y wybodaeth ddiweddaraf gan yr is-grwpiau

Gofal Cleifion Mewnol

Rhoddodd Diabetes UK wybod iÕr aelodau fod Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru wedi datblygu offeryn newydd i fonitro diabetes mewn cleifion mewnol. Gellir gweld yr offeryn yn  http://www.hiw.org.uk/opendoc/249864 . MaeÕn offeryn cynhwysfawr syÕn monitro os yw pobl yn cael gofal priodol. Ymhen amser, caiff pob ysbyty ei arolygu gan ddefnyddioÕr offeryn hwn. Bydd y 2-3 adroddiad cyntaf yn cael eu cyhoeddi cyn bo hir, a fydd yn darparu ffeithiau gwirioneddol, a gellir ei ddefnyddio fel sail ar gyfer trafodaeth ar unrhyw faterion gan y Grŵp.

Trafododd yr Aelodau sut i symud ymlaen ‰ r is-grŵp gofal cleifion mewnol gan fod Julia wedi cytuno i adrodd yn ™l ar yr agwedd hon ar waith y Grŵp Gweithredu Cymru Gyfan iÕr Grŵp Trawsbleidiol.  Cytunwyd, er mwyn osgoi dyblygu gwaith, y byddai Julia yn adrodd iÕr is-grŵp a byddaiÕr is-grŵp yn adrodd iÕr Grŵp Trawsbleidiol. 

Cytunwyd y byddaiÕn rhaid iÕr is-grŵp gael ffocws ar gleifion, a thrafododd yr aelodau sut y gallent gasglu profiadau cleifion. Dywedodd Julia fod yr archwiliad o gleifion mewnol eisoes wedi casglu profiad cleifion am dair blynedd, a gellid defnyddioÕr data hyn. Cytunodd Jason y byddai Diabetes UK yn edrych sut y gallant gasglu profiadau cleifion.

Pympiau Inswlin

Rhoddodd Dai Williams y wybodaeth ddiweddaraf gan yr is-grŵp, a nodwyd y camau gweithredu aÕr argymhellion canlynol: 

á Mae Adam Cairns, Cadeirydd y Grŵp Gweithredu ar Ddiabetes Cymru Gyfan (AWDIG) wedi cytuno y dylai darpariaeth Pympiau Inswlin / CSII fod yn un o dri maes ffocws ar gyfer ail flwyddyn y Cynllun Cyflenwi ar gyfer Diabetes.

á Bydd yr Arweinydd Clinigol Diabetes newydd, Julia Platts, yn cadeirio gweithgor ar gyfer y Grŵp Cynghori Gwasanaeth Cenedlaethol (NSAG), tra bydd mewn bodolaeth, i flaengynllunio ar gyfer gwaith y Grŵp Gweithredu ar Ddiabetes Cymru Gyfan er mwyn gwella gwasanaethau pympiau yng Nghymru.

á Dylid anelu at gydymffurfiaeth lawn ‰ NICE. IÕr perwyl hwn, mae angen archwiliad newydd, a byddai cofrestr ddiweddar / barhaus yn ddefnyddiol nes y bydd SCI Diabetes yn weithredol.

á Dylem gael gwasanaeth pympiau ar gyfer Cymru gyfan, i fedru rhoi canllawiau iÕr Byrddau Iechyd ac i gydlynuÕr gwaith. Cydnabod ac ymestyn gwaith WEDS o bosibl?

á Angen adolygu nifer y nyrsys arbenigol diabetes a PDSNs, gan eu bod yn ganolog i unrhyw wasanaeth pympiau effeithiol. MaeÕr archwiliad presennol gan Lywodraeth Cymru (y soniodd Chris Dawson amdano yng nghyfarfod y Grŵp Trawsbleidiol ar 4 Mawrth 2014) eto i gyflwyno ei adroddiad, ac efallai y bydd angen ei ailystyried. Mae hyn ar agendaÕr Grŵp Gweithredu ar Ddiabetes Cymru Gyfan (AWDIG) aÕr Coleg Nyrsio Brenhinol.

á DylaiÕr tri darparwr blaenllaw o bympiau (Medtronic, Roche & Animas / J & J) gael eu cynnwys yn y datrysiadau arfaethedig. MaeÕn werth nodi bod cwmn•au pympiau inswlin ar hyn o bryd yn rhan o agweddau ar ofal cleifion uniongyrchol, fel, cychwyn therapi pwmp inswlin i gleifion ac adolygu cleifion.

á Mae diffyg sgiliau pympiau inswlin mewn llawer o dimau diabetes eu hunain. Bydd Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr yn anfon achosion cymhleth i Ganolfan Arbenigol Lerpwl i gael gwasanaeth pympiau.

5. Unrhyw fater arall

 Dyddiad y cyfarfod nesaf: Dydd Mawrth 10 Chwefror 2015